Handhaving in Alkmaar: “Iedereen vindt wat van je”
Dieuwke Laan (27) is senior handhaver en buitengewoon opsporingsambtenaar (boa) bij Team Handhaving van de gemeente Alkmaar. Nu ‘Den Haag’ de coronatouwtjes weer strakker aantrekt, kijkt ze met argusogen naar het effect op straat. Daar werd het er de afgelopen maanden al niet echt leuker op, zegt ze. Ze vertelt:
“Het is vanaf de allereerste noodverordening in maart spijkerhard werken geweest voor ons, maar de afgelopen paar maanden waren de moeilijkste. In het begin was alles duidelijk: dit mocht wel, dat mocht niet. Klaar. Met de versoepelingen kwamen de vragen en de verwarring bij de mensen. Discussies over de anderhalve meterregel, groeiende weerstand. Het lontje bij mensen werd korter.”
“Op straat merk je goed dat iedereen zijn buik vol heeft van de coronacrisis en alle beperkingen die daarmee gaan gepaard. We krijgen voortdurend opmerkingen naar ons hoofd geslingerd en onlangs is een collega van mij uitgescholden en een gebroken neus geslagen. De man die dat deed is meteen aangehouden, maar het illustreert de verharding. Het zijn ook incidenten die bij ons als team hard binnenkomen. In vergelijking met de grote steden valt het in Alkmaar nog mee, maar als je het afzet tegen de periode vóór corona is het heftig. Iedereen vindt wat van je.”
“Vrouw of man zijn maakt geen verschil. Het is allemaal meer gericht tegen het uniform dan tegen de persoon die erin zit. Misschien proberen ze een vrouw nét ietsje meer uit, maar dan is het ook net wat je uitstraalt, hoe je er staat. En daar zijn we tijdens onze opleiding op getraind. Bovendien worden we in trainingsprogramma’s voortdurend verder bijgeschoold in gewelds- en conflictbeheersing.”
“Wat opvalt, is dat veel mensen ons zien als uniformen en vaak vergeten dat ook wij mensen zijn die maatregelen in acht moeten nemen, die niet kunnen werken zoals we gewend zijn, die met al die beperkingen te maken hebben. Dat ook wij er wel klaar mee zijn, dat ook wij niet goed op vakantie kunnen en zo. Het is voor ons niet anders dan voor iedereen, maar dat besef zie je bijna nergens.”
“Het is nu nog wat te vroeg om te zeggen wat het effect van de nieuwe aanscherpingen is. In onze aanpak verandert niet veel. We gaan als sinds het begin van de coronacrisis volop voor de dialoog, maar zitten er redelijk strak in, zeker richting de horeca, de middenstand en het bedrijfsleven. Korte lijnen, heldere afspraken. We hebben in al die maanden nog geen bestuurlijke boete hoeven uitdelen. We hebben wel officiële waarschuwingen gegeven als ondernemers een loopje namen met de regels en de afspraken. Blijkbaar was dat genoeg om ze wakker te schudden.”
“Coronaboetes aan particulieren hebben we wel gegeven, ikzelf heb ze ook uitgeschreven. Het is iets wat we niet willen, maar soms moet je. Ergens is er een grens en als mensen blijven weigeren om te luisteren, tegen je in blijven gaan en niet willen meewerken, dan heb je geen keus. De een is er heel laconiek onder, de ander wordt boos, sommigen negeren je. Die moet je dan soms bijna aanhouden, omdat ze weigeren zichzelf te identificeren.”
“Ons imago is de afgelopen maanden enorm veranderd. Vóór maart waren we in de beleving van veel mensen de club die parkeerboetes uitdeelde, maar de coronaperiode heeft ons op een heel andere manier volop in de schijnwerpers gezet. Het voordeel: mensen weten nu wat we doen en weten ons te vinden. Het nadeel: veel mensen vinden het nodig ons ongevraagd doorlopend over van alles van hun mening te voorzien.”
“Als team draaien we ondanks de perikelen prima. De sfeer is goed. Op straat gaat alles anders, maar het is zoals het is. Daar dealen we wel mee. We kunnen onze verhalen prima bij elkaar kwijt. Ik heb elke dag nog zin om naar mijn werk te gaan en dat is ook wat ik in het team proef. Corona heeft het werk op onderdelen anders gemaakt, maar mijn baan is er niet minder leuk om geworden. Ik ben heel kort op vakantie geweest, maar had daarna gewoon weer zin om lekker aan de slag te gaan. Ik werk hier nu ruim vier jaar en ben helemaal in mijn element. Ik zou niet anders willen.”