“Voor ons was de oefening één aaneenschakeling van leermomenten”, blikt Dirk Brouwer van het Korps Marinebrandweer terug. De bevelvoerder van de crashtender van vliegveld de Kooy kwam voor twee grote verrassingen te staan: “Ten eerste dacht ik dat we waren gealarmeerd omdat er een helikopter bij was betrokken. Maar toen we aankwamen bleken we de eerste te zijn en werden we een soort ‘110’ die het voortouw had. Dat was even schakelen! Het tweede was dat bij ongevallen op het vliegveld geldt dat we er meteen op af gaan. Hier moesten we vol op de rem. Eerst moest de omgeving volledig veilig zijn. Dat verplicht afstand houden en wachten was voor ons heel tegennatuurlijk.” 

Operations & Maintenance Supervisor Paul van Gent van de NAM kan zich het moment waarop zich dat voordeed levendig voor de geest halen: “De crashtender heeft ons incidentbestrijdingsplan niet aan boord en is niet bekend met onze veiligheidsprotocollen. Dan loop je juist tegen dat soort dingen aan. Op een vliegveld heeft snel ingrijpen en het redden van mensenlevens prioriteit. Op ons complex liggen overal andere gevaren en risico’s op de loer. Verkeerd handelen kan voortdurend leiden tot escalatie van het probleem.” 

Inzichten 

Hij kijkt meer dan tevreden terug op de oefeningenreeks, die binnen de NAM-organisatie tot belangrijke inzichten leidde. “Voor onze ‘gele helmdragers’ (de bedrijfsdeskundigen, red.) bijvoorbeeld was het meer dan leerzaam. Die hadden ineens te maken met een echte Officier van Dienst (OvD, red.) van de brandweer, die ze over van alles het hemd van het lijf vroeg en die helemaal niets begreep van de vaktermen die voor ons heel normaal zijn. Op het punt van de communicatie en bewustwording was deze oefening echt een voltreffer.” 

Ook voor OvD Danny van der Roer van de brandweer in Den Helder zat er in de oefening genoeg uitdaging. “Het was om te beginnen een mooi scenario (zie onderaan dit artikel)”, zegt hij. “Uniek, niet alledaags, tegelijkertijd weer niet ondenkbaar en ook nog eens zo specifiek in elkaar gezet dat het niet is opgenomen in het incidentbestrijdingsplan voor het NAM-complex. En er zaten genoeg schakelmomenten in om alle betrokken partijen voortdurend scherp te houden.” 

Terugkijkend noemt hij vooral de vele ‘stop en denk na-momenten’ in de oefening leerzaam, voor alle betrokken partijen. Zelf kwam hij tot de conclusie dat hij een volgende keer – oefenend of in het echt – eerder de ondersteuning van een collega-OvD zou vragen. “Ik heb dat nu gedaan toen ik er was. Een volgende keer zou ik dat aanrijdend al doen. Er kwam veel op ons als brandweer af. Dan is het goed als je taken kunt verdelen.” 

Tevreden 

Oefenleider Danny Post van de brandweer in Den Helder kijkt met volle tevredenheid terug op de oefeningen. “De samenwerking waarop we met deze reeks hebben ingezoomd is heel belangrijk. Enerzijds met het Korps Marinebrandweer, waarmee we een stuk van ons verzorgingsgebied delen, anderzijds ook met belangrijke stakeholders zoals de NAM. Als er op zo’n complex echt iets gebeurt, dan is het van het grootste belang dat je elkaar weet te vinden. Maar het is óók heel belangrijk dat de mannen en de vrouwen op straat, de bemanningen van de tankautospuiten, een dergelijke oefening draaien en ervaren hoe het is om hun taak uit te voeren bij een enorme gasbehandelingsinstallatie.” 

Samenwerking, maar ook het nadenken over gevaren, het stellen van prioriteiten en het vooruitdenken in mogelijke scenario’s: het zat er allemaal in, zegt Danny Post. “We gaan in januari nog formeel evalueren, maar we kunnen nu al stellen dat de oefening ons heel veel heeft geleerd. Daarbij komt dat het volgens mij de allereerste keer was dat een crashtender van het vliegveld, de tankautospuiten van Den Helder én die van het Korps Marinebrandweer samen bij de NAM oefenden. Alleen dat al maakt het een groot succes.” 

Het scenario 

Onderweg van een boorplatform op de Noordzee naar vliegveld de Kooy in Den Helder komt een helikopter met zes mensen aan boord door motorpech zodanig in de problemen, dat het toestel neerstort op het NAM-terrein aan de Helderse Oostoeverweg. Bij het ongeval raakt een unit met daarin het uiterst giftige glycol beschadigd. Ook boort een afgebroken rotorblad zich in een opslagtank, waardoor aardgascondensaat vrijkomt. Terwijl onduidelijk is hoe de slachtoffers eraan toe zijn, breekt door het ongeval brand uit. De brandweer van Den Helder en de crashtender van het Korps Marinebrandweer op vliegveld De Kooy rukken uit. 

Grote brandweeroefening op NAM-complex Den Helder
Grote brandweeroefening op NAM-complex Den Helder
Grote brandweeroefening op NAM-complex Den Helder
Grote brandweeroefening op NAM-complex Den Helder
brandweer loopt op NAM terrein tijdens oefening
Grote brandweeroefening op NAM-complex Den Helder